De Hanze: maffia door de eeuwen heen?

Wat hebben middeleeuwse kooplieden en moderne maffiosi met elkaar gemeen? Meer dan je denkt! Verteller Frans Loos neemt je mee op een boeiende reis langs de havens, Hanzekantoren en -steden van het Noord-Europa van de middeleeuwen. Hierin verkent hij de opmerkelijke parallellen tussen een van de grootste handelsnetwerken uit de Europese geschiedenis en de structuren van georganiseerde misdaad.

De Hanze was een machtig samenwerkingsverband van handelssteden dat tussen de 12e en 17e eeuw een dominante rol speelde in de Noord-Europese economie. Het ging om tientallen steden, van Lübeck tot Kampen, van Bergen tot Brugge. Kooplieden verenigden zich, beschermden elkaars belangen en oefenden politieke invloed uit op lokale machthebbers. Ze beheersten de handel in essentiële producten als graan, hout, haring en zout. Maar… ze deden dat wel op hún manier. Tijdens de lezing stellen we de vraag: als de Hanze géén staat was, géén leger had, maar wél macht uitoefende, grenzen bewaakte en concurrenten uitsloot… is dat dan nog ‘gewoon handel’ of komt het akelig dicht in de buurt van een crimineel georganiseerde groep?

In deze lezing met veel mooie afbeeldingen uit de Middeleeuwen, gebaseerd op gedegen bronnen, zoals o.a. de schitterende boeken van Gisela Graichen (’Die Deutsche Hanse, eine heimliche Supermacht’) en Hiram Kümper (’Die Deutschen und die Hanse’), wordt geprobeerd aan te tonen hoe de Hanze werkte als een soort middeleeuws kartel met misdadige trekken.